Dla osób niepełnosprawnych winda jest wręcz konieczna, bez względu na ilość schodów do pokonania. Jej brak, zwłaszcza w budynku mieszkalnym, doprowadza do wykluczenia społecznego i uniemożliwia prowadzenie samodzielnego życia. Bariery architektoniczne trudne są także do pokonania dla osób starszych, które szybko się meczą. Rozwiązaniem mogą być różnego rodzaju windy i podnośniki.

Rodzaje wind

Windy popularnie nazywane są także dźwigami i służą do przewożenia osób lub towarów miedzy kondygnacjami położonymi na różnych wysokościach. Generalnie rozróżnia się dźwigi o napędzie hydraulicznym lub elektrycznym.

Najbardziej rozpowszechnione są windy wewnętrzne poruszające się szybach pionowych. Tego typu windy muszą być montowane w budynkach posiadających więcej niż trzy kondygnacje. Wszystkie te windy muszą spełniać takie same wymagania, jak windy dla niepełnosprawnych.

Problem windy pojawia się w przypadku budynków trzypiętrowych lub starych kamienic, gdzie wind nie montowano. W takim wypadku można zastosować jedno z wielu rozwiązań proponowanych przez firmy zajmujące się produkcją urządzeń dźwigowych. Do najpopularniejszych należą:

• windy zewnętrzne,
• dźwigi pionowe,
• dźwigi schodowe,
• platformy schodowe,
• krzesełka przyschodowe.

Poza windami zewnętrznymi pozostałe dźwigi przeznaczone są do transportowania osób na wózkach inwalidzkich na niewielkie wysokości. W zależności od urządzenia jest to od 1 do 5 metrów.

Windy zewnętrzne są alternatywą dla wind wewnętrznych w budynkach, w których ze względów technicznych nie ma możliwości wykonania szybu. Z wind zewnętrznych mogą korzystać nie tylko osoby niepełnosprawne, ale także wszyscy mieszkańcy budynku. Ten typ dźwigów porusza się z mniejszą prędkością niż windy wewnętrzne, ale nie stanowi to większego problemu. Problemem zewnętrznej windy dla niepełnosprawnego są miejsca jej zatrzymywania. Najczęściej ze względów technicznych są to półpiętra, na których można swobodnie wysiąść. W takim przypadku konieczne jest zamontowanie dodatkowego urządzenia umożliwiającego pokonanie dodatkowych schodów na piętro. Bez względu na rodzaj windy dla osób niepełnosprawnych musi ona spełniać warunki określone prawem.

Warunki, które musi spełniać winda dla niepełnosprawnego

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 2003 r. dokładnie określa jakie warunki muszą spełniać dźwigi instalowane w budynkach mieszkalnych i dodatkowo określa warunki dla wind dla osób niepełnosprawnych. Ponadto urządzenia te muszą być zgodne z normą PN-EN – 81-70. Od maja 2020 r. obowiązuje znowelizowana normy PN-EN-81-71 oraz PN-EN-81-72, które zwiększają bezpieczeństwo korzystania z dźwigów i wprowadzają dodatkowe zabezpieczenia.

Niepełnosprawność kojarzymy najczęściej z osobami poruszającymi się na wózkach inwalidzkich, ale ma także inne wymiary. Niepełnosprawne są także osoby starsze poruszające się przy pomocy kuli, laski lub balkonika. Oprócz niepełnosprawności ruchowej występuje także niepełnosprawność wzrokowa, słuchowa lub umysłowa. Winda musi być przystosowana do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Przede wszystkim kabina windy musi mieć wymiary umożliwiające wjazd wózka inwalidzkiego wraz z opiekunem, minimum to 110 cm na 140 cm. W przypadku wind kątowych z dwoma wejściami umieszczonymi pod kątem prostym 90 stopni kabina musi mieć minimalne wymiary 140 na 140 cm.

Drzwi windy dla niepełnosprawnych muszą być otwierane automatycznie i mieć szerokość minimum 90 cm, umożliwia to swobodny wjazd wózka inwalidzkiego. Także przestrzeń przed wjazdem do windy musi odpowiadać określonym standardom, które umożliwiają swobodne manewrowanie wózkiem inwalidzkim. Odległość od ściany znajdującej się naprzeciwko drzwi do windy nie może być mniejsza niż 1,5 m.

Wnętrze windy dla osób niepełnosprawnych

Wyposażenie windy powinno być dostosowane do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami i zapewniać im całkowite bezpieczeństwo, nawet w przypadku awarii dźwigu.

Przynajmniej na jednej ścianie kabiny powinna być umieszczona na wysokości 90 cm barierka umożliwiająca trzymanie się podczas jazdy dźwigu. Także kaseta z przyciskami musi być umieszczona na wysokości umożliwiającej obsługę przez osoby na wózkach inwalidzkich.

Przyciski na panelu sterowania windy powinny mieć średnicę minimum 20 mm oraz wypukłe cyfry lub inne oznaczenia. Dodatkowo powinny mieć także oznaczenia w alfabecie Braille’a. Każdy przycisk po naciśnięciu powinien się podświetlać, dla przycisku umożliwiającego wyjście z budynku zarezerwowany jest kolor zielony. Podczas pracy dźwigu powinny być także nadawane komunikaty głosowe informujące o położeniu windy, otwieraniu i zamykaniu drzwi.

Dodatkowe wymagania, które powinna spełniać winda dla niepełnosprawnych to podłoga antypoślizgowa, oświetlenie zbliżone do naturalnego (150-200 lx) oraz lustro umożliwiające identyfikację przeszkód i manewrowanie wózkiem.

Windy dla niepełnosprawnych cena


Zgodnie z przepisami windy w budynkach powyżej trzech kondygnacji muszą być równocześnie dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Koszty instalacji dźwigu ponosi inwestor, natomiast użytkownicy ponoszą koszty eksploatacji, które co miesiąc doliczane są do czynszu.

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku budynków o mniejszej ilości kondygnacji. Inwestycja musi być pokryta ze środków własnych. Jest to inwestycja droga, ale istnieją możliwości dofinansowania ze środków PFRON. W przypadku wind zewnętrznych zgodę musi wyrazić wspólnota mieszkańców i ona też częściowo partycypuje w kosztach. Resztę dofinansuje PFRON.

W przypadku podnośników, platform przychodowych lub krzesełek osoby niepełnosprawne mogą starać się o dofinansowanie indywidualne. Może ono wynosić do 95% kosztów inwestycji, ale nie może przekroczyć piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia. Dodatkowo wiele firm oferuje dogodne formy płatności.

Windy i różnego rodzaju podnośniki to skuteczny sposób na pokonywanie barier architektonicznych i eliminację wykluczenia społecznego.