Z przykładem służebności gruntowej mamy do czynienia w wielu sytuacjach. Jednymi z bardziej popularnych jest ustanowienie służebności jeżeli dana działka nie posiada dostępu do drogi publicznej lub gdy przyłączenie mediów wymaga korzystania z urządzeń doprowadzających przyłącza na innej działce. Innym przykładem jest budowa przydomowej oczyszczalni ścieków dla dwóch odrębnych gospodarstw domowych. Poniższy artykuł wyjaśnia czym jest  służebność gruntowa i w jakich sytuacjach ma zastosowanie.

Na czym polega służebność gruntowa?

Służebność jest regulowana przez Kodeks cywilny, gdzie zgodnie z artykułem 285 § 1 nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej). Według definicji służebność jest obciążeniem na rzecz właściciela innej nieruchomości prawem, z którego wynika, że właściciel innej nieruchomości może korzystać w określonym zakresie z nieruchomości obciążonej. Służebność może przyjmować różne formy np. właściciel nieruchomości władającej nabywa prawo do korzystania z nieruchomości obciążonej w określonym zakresie. W innym przypadku właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony co do wykonywania określonych działań. Służebność gruntowa jest teoretycznie bezterminowa. Jednak należy pamiętać, że zgodnie z art. 293 Kodeksu cywilnego po dziesięciu wygasa, jeżeli nie była wykonywana przez właściciela nieruchomości władnącej lub właściciel nieruchomości obciążonej działał w sposób uniemożliwiający korzystanie w jego nieruchomości. Obciążenie danej nieruchomości służebnością gruntową jest wpisywane do księgi wieczystej. 

Służebność gruntowa w praktyce

Jednym z najczęściej występujących przykładów służebności jest służebność drogi koniecznej. Dotyczy to sytuacji gdy nieruchomość lub należące do tej nieruchomości budynki nie mają dostępu do drogi publicznej. Uprawnia to właściciela takiej nieruchomości aby  żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej. Wynagrodzenie ustalane jest drogą sądową na podstawie opinii biegłego. W większości wypadków odbywa się to poprzez zawarcie umowy, poza spornymi sytuacjami, gdzie służebność drogi koniecznej ustanawia sąd. Ze służebnością gruntową mamy również do czynienia w przypadku  parkowana na czyjejś nieruchomości. Innym przykładem służebności gruntowej jest służebność na przeprowadzenie odpływu z przydomowej oczyszczalni ścieków. Z taką sytuacją można mieć do czynienie, jeżeli dwa domy, będące odrębnymi nieruchomościami posiadającymi różnych właścicieli, przyłącza się do jednej przydomowej oczyszczalni ścieków, a odprowadzenie oczyszczonych ścieków będzie miało miejsce na jednej z nieruchomości. Przedstawione rozwiązanie pozwala ograniczyć koszty budowy przydomowej oczyszczalni. Jest to rozwiązanie na małe działki, gdzie czynnikiem ograniczającym jest miejsce montażu przydomowej oczyszczalni, a przede wszystkim wykonanie systemu odprowadzenia oczyszczonych ścieków. Możliwości montażu przydomowej oczyszczani warto skonsultować z doświadczonym specjalistą. Firma Traidenis-Pol od ponad 14 lat świadczy usługi w zakresie projektu,  dostawy, montażu oraz serwisu przydomowych oczyszczalni ścieków.