Dwa tygodnie temu radni zmienili uchwałę Rady Miejskiej. Dzięki temu zmieniły się zasady odpłatności za pobyt dziecka w przedszkolu.

Pisaliśmy o tym:

www.zyciepabianic.pl/wydarzenia/miasto/nasze-sprawy/lyszkowski-zmusil-radnych-i-prezydenta-do-zamiany-uchwaly-rady-miejskiej.html

List do redakcji

Mam inne zdanie niż radca prawny Urzędu Miejskiego w Pabianicach – pan mecenas Wojciech Czerwiński w sprawie pobierania opłat za przedszkola na podstawie  Uchwały Nr V/48/11 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie ustalenia opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola miejskie prowadzone przez Gminę Miejską Pabianice – Miasto Pabianice. Moim zdaniem, rodzicom dzieci należy się zwrot wniesionych (pobranych) opłat za czas nieobecności dziecka w przedszkolu. Te opłaty zostały pobrane na podstawie zapisów uchwały, które były niezgodne z postanowieniami ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) i które zakwestionował jako niezgodne z prawem wojewoda  łódzki  po pisemnym wystąpieniu Pana mecenasa Kamila Łyszkowskiego. Moim zdaniem, pomimo zawarcia przez rodziców umów cywilnoprawnych z dyrektorami przedszkoli, czynność taka jest nieważna z mocy prawa na podstawie art. 58 paragraf 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi: “Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna. chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, a w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy”. Moim zdaniem, rodzice podpisujący umowy cywilnoprawne działali w przekonaniu, że opłaty za przedszkola zapisane w tej umowie są zgodne z prawem – art. 84 paragraf 1 Kodeksu cywilnego. Błąd został wywołany przez osobę działającą z upoważnienia ustawowego organu Gminy Miejskiej Pabianice – Miasto Pabianice.

Co na to prawo?

Marcin Stężycki, adwokat: "To bezpodstawne wzbogacenie się. Powinni rodzicom oddać pieniądze".

Wojciech Czerwiński, radca prawny: "Nie powinni oddawać pieniędzy, bo rodzice podpisali umowę cywilno-prawną, wysyłając dziecko do przedszkola, więc zgodzili na takie zasady opłat".

Niewykluczone, że rodzice przygotują pozew zbiorowy i zażądają zwrotu nadpłaconych pieniędzy. Jeśli tak się stanie,  miasto będzie musiało oddać około 300.000 zł.

List 2

Upoważnienie Rady Miejskiej w Pabianicach do zawierania mowy cywilno – prawnych przez rodziców z dyrektorami przedszkoli, to rażące naruszenie prawa

Sprawa niezgodności z prawem umów cywilno-prawnych zawartych przez rodziców z dyrektorami przedszkoli, była jednym z elementów skargi Prokuratora Okręgowego i stała się jednym z przedmiotów postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gorzowie Wielkopolskim.

Zdaniem Prokuratora Okręgowego: „…ustanowienie w § 3 uprawnienia dla dyrektora przedszkola do ustalenia z rodzicami i opiekunami dzieci na drodze umów cywilnoprawnych zakresu świadczeń oferowanych przez przedszkola ponad tzw. „podstawę, programową” i zasad pobierania za to opłaty świadczy o przekroczeniu przez Radę Gminy granic delegacji przewidzianej w art. 14 ust. 5 o systemie oświaty w tym zakresie. W pojęciu „ustalenia opłat za świadczenia przedszkoli publicznych”, jakim prawodawca się posłużył nie mieszczą się bowiem ani ustalenia wzorów umów, ( co stanowi materię prawa cywilnego — w ramach przewidzianej tam swobody umów — niepodlegającą reglamentacji publicznoprawnej) ani też upoważnienie do dokonywania ustalenia opłat czy też ich zmiany przez dyrektora przedszkola. Wskazany przepis art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty stanowiący, że rada gminy ustala opłaty za świadczenia prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych upoważnia wprost jedynie ten organ do ich ustalania, to bezspornie określenie zakresu świadczeń winno znaleźć się w treści samej uchwały. Do wyłącznej kompetencji rady gminy należy ustalenie wysokości konkretnych opłat, a nie tylko określanie zasad ich ustalania. W zakresie kompetencyjnym wynikającym wprost z art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty nie mieści się upoważnienie do przenoszenia na dyrektora przedszkola uprawnienia do ustalania zakresu świadczeń oferowanych przez przedszkole. W konsekwencji skarżący wywodził, iż sprzeczność postanowień uchwały uzasadnia żądanie stwierdzenia jej nieważności w całości…”.

W wyroku wydanym w dniu 20 października 2011 r., sygn. akt II SA/Go 584/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, postanowił między innymi: „…Odnośnie regulacji zawartej w § 3 uchwały, zgodzić się należy z poglądem skarżącego Prokuratora, że przewidziany w art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty zakres kompetencji rady gminy nie zawiera możliwości przenoszenia kompetencji (czy ich części) zarówno dotyczących określania zakresu, jak i ustalania zasad pobieranych świadczeń na rzecz innego podmiotu. Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym na podstawie upoważnień ustawowych, gminie (jej organowi stanowiącemu) przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Oznacza to, że stanowienie prawa miejscowego przez gminę wymaga upoważnienia ustawowego. Upoważnienie do stanowienia aktów prawa miejscowego wynika z powołanej ustawy o samorządzie gminnym (art. 40 ust. 2 i ust. 3 oraz ustaw szczególnych). Przepis art. 14 ust. 5 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) zawiera upoważnienie ustawowe dla rady gminy do wydania aktu prawa miejscowego w przedmiocie opłat za świadczenia prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych. Ustalenie opłaty za świadczenie prowadzonych przez gminę przedszkoli jest ustanowieniem aktu normatywnego o charakterze aktu prawa miejscowego, gdyż akt ten zawiera normy prawne, które adresowane są do każdego mieszkańca gminy znajdującego się w określonej w tej normie sytuacji. We wskazanej sytuacji prawnej przekazanie uprawnień w tym zakresie dyrektorowi przedszkola – jak to nastąpiło w § 3 uchwały - stanowi rażące naruszenie prawa…”.

A zatem rażące naruszenie prawa stanowił również zapis § 3 ust. 3 Uchwały Nr V/48/11 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie ustalenia opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola miejskiej prowadzone przez Gminę Miejską Pabianice – Miasto Pabianice, który stanowił: „Czas pobytu dziecka w przedszkolu, zasady korzystania z opieki przedszkolnej, zakres świadczeń udzielonych przez przedszkole oraz sposób pobierania opłat za świadczone usługi reguluje umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodzicami, opiekunami prawnymi a dyrektorem przedszkola”. Pomimo zmiany tego zapisu § 3 ust. 3 dokonanego Uchwałą Nr XVIII/178/11 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 28 października 2011 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr V/48/11 Rady Miejskiej w Pabianicach z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie ustalenia opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola miejskie prowadzone przez Gminę Miejską Pabianice – Miasto Pabianice, w dalszym ciągu stanowi on rażące naruszenie prawa. Aktualnie § 3 ust. 3 ma bowiem następujące brzmienie: „Czas pobytu dziecka w przedszkolu, sposób pobierania opłat za świadczenia udzielane przez przedszkola i wysokość opłat za posiłki określa umowa cywilnoprawna zawierana pomiędzy dyrektorem przedszkola, a rodzicami (prawnymi opiekunami) dziecka”.

Jak długo jeszcze Prezydent Miasta Pabianic będzie przedkładał Radzie Miejskiej projekty uchwał niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa ?.

Karol Klimek